W ostatnią noc 2018 lało bez przerwy. W ostatnią noc 2019 jedynie od czasu do czasu. Tak akurat, żeby zrobić ładnie.
January
Pierwsze sekundy nowego, 2020 roku. – Będzie świetny, taki zgrabny do pisania, jakiś taki okrąglutki- mówią pijący szampana na Union Square wpatrując się w Metronome. Zbiera się tu zawsze grupa osób, które kontestują popkulturowy tłok i koncert na Times Sq, a chcą być o 12 w nocy w mieście, na zewnątrz. Blisko stąd do restauracji i czynnych całą noc klubów rozsianych po całym East i Greenwich Village. Przemieszczanie się z miejsca na miejsce przez całą noc, to popularny sposób spędzania tej nocy w Nowym Jorku.
January 18
Women’s March – poprzedzony licznymi dyskusjami i sporami. I jedyny śnieg w tym roku. Tzn. prawie śnieg. Spory niestety prawdziwe i w efekcie odbyły się dwie demonstracje jednocześnie: na dole i na górze miasta. Jeden z pierwszych sygnałów, że energie tego roku są do bani!
February
Trwa dyskusja na temat Chinese New Year w którą włączają się politycy na każdym szczeblu. Chiński Nowy Rok- w 2020 5 lutego- obchodzony jest zazwyczaj hucznie także w NYC. Parady, tańczące smoki- i ścisk taki, że czasem z ledwością da się zrobić kilka kroków. Jesteśmy na etapie rozważań, czy to będzie ładnie, czy brzydko nie obchodzić tłumnie i radośnie takiej okazji.
W Javits Convention Center- to największa nowojorska hala wystawowa- targi zabawek odbyły się jak zwykle, choć z mniejszą ilością wystawców. Nie dojechali Chińczycy. Ale to i tak ponad 30. tysięcy ludzi z więcej niż stu krajów świata. Rozstawiono maszyny z odkażaczami do rąk. Psy szukały materiałów wybuchowych. Maski nie były używane. To ostatnia impreza w tej hali.
March
Zakaz zebrań publicznych, zamykają się kina i teatry. Odwołano St. Patrick’s Day Parade- Irlandczycy maszerują od ponad 250 lat i robili to w poprzednie kryzysy i wojny, jednak doszli do wniosku, że to zbyt duże ryzyko dla miasta. Ludzie na ulicach i w parkach ciągle bez masek, bo ich zwyczajnie nie ma.
Jak zresztą wielu innych rzeczy. Apteki ograniczają sprzedaż do 2, a czasem do jednego opakowania.
Brakuje papieru toaletowego, żeli do rąk, ręczników jednorazowych, w sklepach puste półki po środkach odkażających i puszkach itd, itd…
Pod koniec marca na East Meadow organizacja dowodzona przez słynnego telewizyjnego kaznodzieję konstruuje szpital pod namiotami. W Javits Center gubernator Cuomo przy pomocy gwardii stanowej organizuje szpital polowy. Miejsc jest pod dostatkiem. Brakuje krwi i personelu.
Pierwszy dzień wiosny 2020- słońce i zimno. Burmistrz zachęca, żeby wychodzić na spacery z zachowaniem dystansu socjalnego.
MET zamknięte. Przechodniów brak. Ktoś więc zrobił sobie osobisty zaułek do ćwiczeń
April
W tv i prasie coraz więcej zdjęć ze szpitali , chłodni pod szpitalami i tymczasowych cmentarzy jak ten na Hart Island. Coraz więcej złych wieści, są dni w które straty miasta sięgają ponad 800 osób, brak sprzętu, brak masek nawet dla personelu szpitali. Kolejki w sklepach. I wiosna dookoła. Wiatr. Zimne słońce.
W hali głównej Grand Central pustki.
Coraz więcej ludzi każdego dnia o 7 wieczorem stuka w parapety i metalowe barierki fire-steps i balkonów, dzwonią dzwonki, klaksony i syreny promów. To znak solidarności i podziękowanie dla służb medycznych i wszystkich, którzy muszą pracować. Po seansie hałasowania, z okien słychać New York, New York- wiele osób tańczy na ulicach.
Do NYC przyjeżdżają lekarze i pielęgniarki z innych stanów. Pojawia się mnóstwo wlepek i napisów podnoszących na duchu. Ruszają wytwórnie osłon na twarze i masek- mniej i bardziej profesjonalne.
Ludność porusza się po mieście w strojach coraz bardziej niedbałych, Na zdjęciu- mieszkańcy Spanish Harlem.
Marzec i kwiecień, jak później oceniono, były najbardziej ponurymi miesiącami w dziejach miasta.
May
Otrząsamy się z lekkiej apatii. Ruszają organizacje charytatywne. The Robin Hood Relief Fund w ciągu zaledwie godzinnego telethon zbiera $115 mln. Zamknięte szkoły wydają nadal posiłki dla dzieci i dodatkowe paczki żywnościowe. Niektóre kościoły-szczególnie luterańskie i episkopalne- także robią paczki z jedzeniem i gotują zupy. Coraz więcej informacji o różnych formach pomocy, której udziela miasto i stan- np. dla kobiet narażonych na przemoc domową, dla samotnych osób w starszym wieku i innych szczególnie narażonych. Na różne sposoby, z zachowaniem dystansu socjalnego, organizują się wolontariusze oraz stowarzyszenia broniące praw lokatorów.
Wszystkie miejsca na reklamy elektroniczne zostały zagospodarowane na cele, jakby to określić- edukacyjne. Przypomina się o konieczności mycia rąk, noszenia masek i siedzenia w domu.
Niektóre okolice zaczynają przypominać dekoracje do filmów. Wszystko wydaje się być opuszczone.
25 maja w Minneapolis w stanie Minnesota ginie z rąk policji George Floyd. Fala protestów zalewa także Nowy Jork.
June
Do protestujących dołączają wandale. Rabowane są sklepy. W tej sytuacji burmistrz decyduje o wprowadzeniu godziny policyjnej. Teraz protesty zaczynają się pod domem burmistrza. Najpierw się siedzi całymi godzinami, potem idzie przez całe miasto. Po drodze rozdawana jest woda, żele odkażające i maseczki, gdyby ktoś swoją zgubił. Protestujący żądają-między innymi- zmniejszenia budżetu policji i przeniesienia tych pieniędzy na cele socjalne i edukacyjne. Pełny zapis to kilka stron maszynopisu. Niestety, postulaty te zostają dość niefortunnie ograniczone hasłem “Defund the police”, co wiele osób rozumie dosłownie.
W obawie przed wandalami sklepy zasłoniły wystawy sklejkami. Odwołano Mermaid Parade, Gay Pride Parade i hurtem wszystkie inne do końca roku. Miasto zmniejsza budżet NYPD o miliard dolarów. Gubernator Cuomo daje władzom miasta 10 miesięcy na reformę policji tak, żeby lepiej służyła mieszkańcom. Jeśli reforma nie zostanie przeprowadzona, miasto straci dotacje stanowe. Wprowadza też przepis zabraniający policjantom podduszania w trakcie zatrzymań i aresztowań.
Na wciąż pustawych ulicach toczy się specyficzny żywot…tu akurat panowie postanowili zrobić sobie grilla. Hotel Plaza w tle.
July
To samo. Tyle tylko, że w zniewalającym upale. 4 lipca fajerwerki odbywają się w sposób niebywały; do ostatniej chwili nie jest wiadome skąd będą wystrzeliwane. Okazuje się, że po sprawiedliwości jest to kilak mniejszych punktów, żeby każdy mógł obejrzeć nie jadąc daleko. Nad East River promenada podzielona na kawałki. Wszędzie barierki i zatarasowane przejścia. Ludzi sporo, humory średnie,
Najpierw na Manhattanie, pod Trump Tower, a następnie w każdej dzielnicy powstają takie napisy. W ich malowaniu bierze udział także burmistrz. Są niszczone i znów odnawiane. Obecnie nie ma już po nich żadnego śladu.
Pod City Hall wyrasta miasteczko protestujących, które przygarnia bezdomnych. W mieście w dalszym ciągu pustki, już nie tak bezwzględne jak wiosną, jednak pustki. Kierowcy skarżą się na pieszych, którzy szybko przywykli do chodzenia po jezdniach. Na Manhattanie ruch samochodowy w czasie zamknięcia był znikomy. Teraz pojawiają się w dużych ilościach skutery, motory, hulajnogi. Autobusy wciąż wożą za darmo, ale kto może, stara się nie używać transportu miejskiego. W metrze pusto.
To zdjęcie z 15 lipca, pod wieczór- w tzw. normalnych czasach kłębi się w tym miejscu tłum ludzi z całego świata, to Downtown, w pobliżu dawna Strefa Zero, dojście do Wall Street, liczne zabytki, kilka stacji metra, ludzie wychodzą z biur. Nic, cisza. Jak się kogoś spotka, wita się jak znajomego.
W wielu miejscach powstają murale z nazwiskami ofiar przemocy policji. Na zdjęciu ściana przy Union Sq.
MET wciąż zamknięte, ale fontanny działają.
August
Trwają protesty, marsze i demonstracje. Teraz już dosłownie na każdy temat. Miasto obrasta coraz dziwniejszymi konstrukcjami, które stawiają właściciele restauracji i barów w związku z zakazem konsumpcji wewnątrz.
Matro ciągle puste.
Burza piaskowa nad Oceanem-ciekawe zjawisko metereologiczne- nad który nie jest pewne, czy można, czy nie można jechać…
Metropolitan Museum of Art w końcu czynne!
Z powodu braku funduszy, mamy kryzys śmieciowy. Na szczęście chwilowy. Miasto sobie poradziło.
September
Obchody 11 Września jednak się odbywają. Z zachowaniem dystansu socjalnego, ze sprawdzaniem masek, barierkami i kolejką do wejścia na teren pomnika, ale ze wszystkimi elementami: od wyczytywania listy ofiar po koncert kobziarzy. Nie ma aż takiego tłoku jak zawsze, brak turystów i nie przy każdym nazwisku- w pomniku są na to przygotowane specjalne miejsca- widać kwiatki. Najwyraźniej nie wszyscy mogli dojechać, pewnie i czas robi swoje. Ludzie przynoszą bukiety, podają kwiaty przez barierki, kto może odbiera, dzieli, wkłada i w ten sposób uzupełniano braki.
October
Przez trzy kolejne noce w dzielnicy Williamsburg zamieszkałej przez chasydów, mężczyźni tańczą, palą maski i kłócą się z policją pomimo ustaleń, które zrobił ich przywódca z gubernatorem Cuomo. Sytuacje takie powtarzają się od kwietnia. Chasydzi mówią, że słuchają się zaleceń prezydenta, a nie władz stanu i miasta. Przeciwko maskom i innym utrudnieniom wynikającym z pandemii demonstrują też mieszkańcy Staten Island- to jedyne miejsce w NYC w którym zarówno w poprzednich, jak w obecnych wyborach prezydenckich większość zdobył D.Trump. Trwają też demonstracje BLM. Protestują lokatorzy żądający obniżenia czynszów, protestują przeciwnicy i zwolennicy wszystkiego.
Trwa akcja pomocy ofiarom przemocy domowej. W czasie pandemii nastąpił lawinowy wzrost ego typu przypadków, często zakończonych tragicznie. Na niektórych ulicach pojawiły się nie tylko informacje o ofiarach, ale także informacje, gdzie szukać pomocy.
November
– Kolejki do sklepów, kolejki do testów. Kolejki do wyborów. Ogłoszenie wyników. Wybuch radości na ulicach. I szybki powrót do codziennej dawki polityki i całej reszty. Podobno przed Thanksgiving niektórzy wynajmowali sobie człowieka do stania w kolejce do testów. Stojący zarabiał od 80- 120 dolarów. Kolejki do sklepów od wiosny znacznie się zmieniły. Zero chaosu. Niektóre sieciówki- Triders na przykład- dba nie tylko o porządek, ale i rozrywki kolejkowiczów; proponuje się popisy gimnastyczne na rusztowaniach, koncert banjo uzdolnionego sprzedawcy itp. W innych kontynuuje się zwyczaj rozmówek.
Dzień przed wyborami. Miasto naszykowane na rozruchy, których nie było.
7 listopada- ogłoszenie wstępnych wyników. Nowojorczycy natychmiast wyszli na ulice i skwerki wiawatować. Niektórzy na tę okazję mieli schowanego od poprzednich wyborów szampana. Zabawy i wiwaty trwały całą noc.
A w Parku trwa wyjątkowo ciepła jesień. Trzeba stać w kolejce, żeby sfotografować niektóre widoki. Prawie jak zawsze.
December
Śnieżyca. Lokalna prasa oprócz zwykłej dawki polityki i narzekań rozpisuje się na każdy możliwy sposób-astronomicznie i astrologicznie- na temat spotkania dwóch planet. Temat trafia nawet do wznowionego, codziennego newslettera na temat wirusa, który rozsyła gubernator Cuomo. W Parku po zapadnięciu zmroku tłumek ludzi z lornetkami i nastawionymi na South/West kompasami. Ktoś udekorował Igłę Kleopatry owocami, kwiatami i zapalił świece. Nie wierzę! Wydarzenie kosmiczne raz na 600 lat i akurat w tym miejscu posadzili drzewa! – sarka starsza pani brnąca z wnuczką w brei, która została po śnieżycy. Ktoś w ciemnościach parska śmiechem, ktoś pyta retorycznie: I po co było schodzić ludzkości z drzew, skoro z nich lepiej widać.
Śnieżyca.
I pierwsza afera ze szczepionką, która została podana szefom jednej z firm medycznych, zamiast pracownikom. I trwają spory polityczne, kolejki, zamykane sklepy i restauracje, opuszczone biurowce. Trwa też dyskusja, kto faktycznie powinien być w pierwszej kolejności- gubernator chciałby zaszczepić bezdomnych i uzależnionych, bo nie są w stanie uważac i mogą być zagrożeniem dla innych. Nowy Rok na Times Sq, gdzie upycha się zazwyczaj około miliona widzów ciasno jak w puszce sardynek ma się odbyć, ale bez oglądających. W związku z tym już dzień wcześniej odgrodzono ulice dookoła. I to już naprawdę koniec. Tego roku, znaczy.
Do kolejek już wszyscy przywykli.
Każdego dnia, bez względu na pogodę, odbywają się demonstracje i protesty. W różnych sprawach.
Miasto obrosło konstrukcjami i są one coraz solidniejsze.
Pierwszy dzień zimy 2020- na Igle Kleopatry ktoś rozstawił owoce, kwiaty i świece. Poniżej: przysypana śniegiem East Meadows. Po szpitalu polowym nie ma już śladu.
Przysypana śniegiem East Meadows. Po szpitalu polowym nie ma już śladu.
A ponieważ ludzie to na ogół seryjni optymiści, więc zapewne 2021 będzie cudowny; też się dobrze pisze, też będzie miał przyjemne dla oka daty typu 12.12.21 01.02. 21, jesteśmy mądrzejsi i w ogóle. Najlepszego!
aRa.