Liczba niezależnych księgarni i antykwariatów na Manhattanie zmniejsza się nieustannie, a co będzie po obecnym kryzysie, na razie trudno powiedzieć. Szczególnie ostro te ubytki widać na East Village, w okolicy Broadway i 4 Avenue, gdzie kiedyś tego typu miejsc było dużo i najróżniejszych. Niewiele też zostało antykwariatów na Upper West Side. Kiedyś było ich i tam sporo i każdy miał zazwyczaj jakąś swoją specjalizację: poezja, książki dla feministek, lewicujących, antykapitalistów, konserwatystów, książki religijne, kucharskie i tak dalej. Nowojorczycy nie przestali czytać. Wśród powodów drastycznie zmniejszającej się liczby antykwariatów i księgarni wymienia się przede wszystkim: Amazon, sprzedaż online, wzrost cen czynszów, wyburzenia. Ale miłośnicy czytania, których w NYC jest dużo, ciągle mają dokąd chodzić.
Strand Bookstore
– istnieje od 1927 roku. Zmienia się jedynie hasło; obecnie jest to 18 mil z książkami- poprzednio było 9 mil. Wyliczenie dotyczy ilości książek- położone jedna koło drugiej utworzyłyby linię tej długości. W Strand można nabyć książki nowe i używane, z każdej możliwej kategorii, od dzieł naukowych po parapsychologię i erotykę, jest zawsze olbrzymia ilość albumów fotograficznych, katalogów z wystaw, duży dział książek o sztuce. Na najwyższym poziomie można znaleźć, między innymi, albumy i półki z rzadkimi wydaniami i- z przyczyn trudnych do odgadnięcia- panuje tam zawsze najmniejszy tłok. Natomiast piwnica to kraina książek używanych, płyt i podręczników i ceny tu są niższe niż na piętrach. Wyszukuje się tu swoiste rarytasy w każdym języku, egzemplarze z autografami autorów, wydania wycofane z powodu cenzury lub błędu. Książki można przeglądać samodzielnie lub poprosić o wyszukanie pracownika; sprawdzi w komputerze lub poszuka we własnej pamięci, doprowadzi do właściwej półki.
Księgarnia sprzedaje też różnego typu prezenty dla lubiących czytać; torby, zakładki, okulary, a obecnie, prawdę powedziawszy, przysłowiowe wszystko, włącznie z czapkami i kapciami. Kiedyś był to osobny, niewielki dział, na parterze, teraz te dodatki rozstawione są dosłownie wszędzie. Na stoiskach przy wejściu ciągle jeszcze można znaleźć dobrą, używaną książkę do poczytania w metrze za $3-5. Natomiast ceny książek sprzedawanych wewnątrz poszybowały w górę. Nie mniej, jak się poszpera, można tam nabyć także nowy egzemplarz niedawno wydanego tytułu o kilka dolarów taniej niż w sieciowej księgarni. Przed pandemią w Strand urządzano rocznie ponad 300 różnego typu spotkań i imprez literackich; rozmowy z autorami, wydawcami i ilustratorami, dyskusje z krytykami literackimi i fanami.
Bonus: skrzypiąca podłoga, obsługa z którą można pogadać.
Adres: na samym rogu Broadway&12 Street.
Czynne: 11 a.m- 8 p.m/ to godziny tymczasowe/
Z powodu kryzysu Strand zaczął, oprócz książek, sprzedawać także różne drobiazgi.
Alabaster Bookshop
– niewielki antykwariat, który został jako jedyny z niegdysiejszego Book Row, choć sprowadził się najpóźniej, bo dopiero w 1996. Zdecydowanie tańszy od leżącego dosłownie kilka kroków dalej, ale przy Broadway, The Strand. Także i Alabaster ma stoiska przed wejściem, gdzie za $2, a często i za dolara, można sobie wyszperać coś ciekawego. Antykwariat sprzedaje wyłącznie książki używane, a specjalizuje się w powieściach i nowelach autorów dawnych i współczesnych, miewa pierwsze wydania, także poezji, można znaleźć też rzadkie albumy fotograficzne, teksty religijne i komiksy. Trafiają tu ludzie, którzy książki czytają nałogowo. Stali klienci przeczytane egzemplarze sprzedają, kupują następne.
Bonus: cisza, spokój, kompletny luz.
Adres: 122 4th Ave
Czynne: 10 am-10 pm. /godziny otwarcia mogą ulegać zmianom/
East Village Books
Antykwariat z każdym rodzajem książek. To okolica w której w normalnych warunkach przewijają się roje turystów, więc jest sporo na temat Nowego Jorku: historia, sławni mieszkańcy, zdjęcia. Bardzo dużo albumów ze sztuką i historii sztuki, także biografie i autobiografie artystów, okultyzm, filozofia. Książek jest tyle, że dla klientów nie zostaje wiele miejsca. Poruszanie się po tej wąskiej, a długiej przestrzeni ułatwia specyficzne zakodowanie: książki posegregowane są na różne sposoby, a oprócz tego stoją w sekcjach oznakowanych literami, które oznaczają ceny. W ten sposób właściciel, który nie wygląda na miłośnika konwersacji, ma święty spokój, klient wie, ile płaci, okładka nie jest upstrzona wklejką. Płacić można wyłącznie gotówką. To jest niekonwencjonalne, nowojorskie miejsce i ma swój specyficzny styl, czas się tu zatrzymał.
Także i okolica St. Marks Place jest ciekawa i opisywana wielokrotnie- nie tylko- przez Patti Smith. Przewijały się tam kolejne fale emigracji i ruchy kontrkulturowe i zostawiały swoje- coraz mniej rozpoznawalne- ślady.
Bonus: wycinki ze starych gazet rozwieszone na ścianach, intensywny aromat starych książek, introwertyczny właściciel. Po sąsiedzku: zabawny sklep z- wyłącznie!- kolorowymi skarpetkami na każdą okazję, w każdy możliwy wzór.
Adres: 99 St.Marks Pl.
Otwarte:
-od poniedziałku do czwartku w godzinach od 1 po południu – 11 wieczorem.
– w piątki do 12 w nocy.
– w soboty: 12 pm- 11 pm
– w niedziele: 1 pm- 11 pm.
Elżbieta, która jest z wykształcenia i zamiłowania znawczynią zbiorów ksiągarskich, podpowiedziała mi, że na półkach tego antykwariatu panuje ład profesjonalny.
Books of Wonder
To właściwie nie antykwariat, a mała, niezależna księgarnia z literaturą dla dzieci i młodzieży, która miała kiedyś także półki z używanymi książkami. Chwilowo zrezygnowano z tej formy sprzedaży. Ciągle mają reprinty i krótkie serie specjalnych wydań książek takich jak „Peter Pan”, „Mary Poppins” i „A Little Princess”. Od wielu lat odbywa się tam niedzielne, wspólne czytanie. Obecnie jest prowadzone nadal: wirtualnie.
Bonus: jest gdzie usiąść, żeby przejrzeć wybrane książki.
Adres: 217 West 84th Street
Otwarte: 11 am- 6 pm.
John Koch Antiques
I to również właściwie nie antykwariat. Bardziej sklep ze starociami. Jeszcze niedawno sklepów tego typu, mniejszych i większych, było w tej okolicy Upper West Side mnóstwo. Wiele zniknęło, ten trzyma się dzielnie, w stanie od lat niezmienionym. Jest tu przysłowiowe wszystko, meble i zegary stojące jedne na drugich, dziwaczne ozdoby, rzeczy cenne wymieszane z podróbkami. Ale można też wyszukać niezłe ryciny w ledwie się trzymających ramkach- lub porządnie oprawione, do wyboru- i trafiają się stare , naprawdę stare książki. Przychodzą tu kolekcjonerzy, którym brakuje jakiejś części do antycznej lampy albo szukają oryginalnych podpórek przytrzymujących książki na półkach.
Bonus: atmosfera jak z powieści, zawsze jakaś niespodzianka, na przykład stos drewnianych kaczek lub kalejdoskopów.
Adres: 201 West 84th Street
Otwarte: 11 am- 6 pm /to godziny tymczasowe/
Ciąg dalszy nastąpi i będą to antykwariaty tematyczne i takie bardziej eleganckie.
aRa.